VERGİ SİRKÜLERİ - 2022/15
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, almış olduğu 24.06.2022 tarih ve 10250 sayılı Karar ve Karar’ın uygulamasına ilişkin yapılan 26.06.2022 tarihli basın açıklaması ile Türk Lirası ticari kredilerin kullanımına sınırlamalar getirmişti. 7.7.2022 tarihinde alınan 10265 sayılı Karar ile 10250 sayılı Karara bazı eklemeler yapılarak Karardaki açıklamalar daha ayrıntılı hale getirilmiştir. İlgili Karar ile yapılan değişikliklere aşağıda yer verilmiştir:
1. Şirketler kredi başvurusu yaptıkları tarih itibarıyla yabancı para nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması halinde; bu Şirketlerin YP nakdi varlıklarının, en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması durumunda, söz konusu Şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmayacaktır.
Konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunmayan Şirketler; aktif toplamlarını ve satış hasılatlarını vergi dairesine sunulmuş olan (geçici vergi dönemleri dahil) en son finansal tabloları kullanılarak tespit edecektir.
Konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler; aktif toplamlarını ve satış hasılatlarını, bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenmiş en güncel konsolide finansal tablolar üzerinden tespit edecektir. Oluşturulan tablolara, Şirketin yurt dışı bağlı ortaklık ve iştirakleri dahil edilmeyecek ancak yurt içindeki bağlı ortaklıkları ve iştirakleri dahil edilecektir.
Bir Şirketin (ana ortaklık) konsolide finansal tabloları üzerinden TL kredi kullandırımına uygun olmadığı tespit edilirse yalnızca ana ortaklık için kredi sınırlamasının uygulanmasına ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi diğer bağlı ortaklık ve iştiraklerine kullandırılacak krediler için ilgili Kararda belirtilen hükümlerin her bir ortaklık ve iştirak için ayrı ayrı ele alınması suretiyle kredi sınırlamasına tabi olup olmadıkları belirlenecektir.
2. Önceki Kararda daha dar kapsamda tutulan YP nakdi varlıkların kapsamı yeni Karar ile daha da genişletilmiştir. Son duruma göre, Karar kapsamındaki YP nakdi varlıklar aşağıdaki gibidir:
- Altın dahil efektif döviz,
- Bankalardaki YP mevduat,
- Türkiye Cumhuriyeti tarafından ihraç edilen Eurobond’lar dışında kalan, yurt içi ya da yurt dışı yerleşiklerce YP cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden/hisse senetlerinden oluşan varlıklar,
- Altın veya dövize endeksli ya da bunlara ilişkin endeksleri takip eden borsa yatırım fonlarının katılma payları,
- Yurt dışı yerleşiklerle YP cinsinden yapılan ters repo işlemleri,
- Bankalar ile gerçekleştirilen swap işlemleri kapsamında spotta TL temin etmek üzere bankalara (altın dahil) döviz olarak verilen YP varlıklar. Bu kapsamda Şirket tarafından kullanılan TL krediler nakdi bir ticari kredi olarak değerlendirilecektir.
3. YP cinsinden kredi kullanması mümkün olmayan şirketler, bağımsız denetim kuruluşlarınca ya da yeminli mali müşavirlerce (YMM) onaylanmış ve ilgili Kararda belirtilen şartların sağlandığını belirten beyan ile TL kredi kullanabilecektir.
4. Bağımsız denetime tabi olduğu halde denetim yükümlülüğü ilk defa 2022 yılı sonunda başlayacak Şirketler ilgili Karar kapsamından muaf tutulmuştur.
5. Şirketin bağımsız denetime tabi olup olmadığı hususlarında ilgili banka nezdinde tereddüt oluşması halinde bu durumu, SMMM, YMM ya da bağımsız denetim kuruluşlarınca onaylı olmak üzere belgelendirmeleri için şirketlere 1 ay süre tanınarak kredi kullandırılabilecektir.
6. Aşağıda yer verilen krediler Karar kapsamından muaf tutulmuştur;
- Nakit çekimler hariç kurumsal kredi kartları yoluyla kullandırılan krediler,
- Doğrudan Borçlanma Sistemi(DBS) aracılığıyla nakde dönüşen krediler,
- Cayılamaz limit taahhüdü niteliğinde olan ve bankaların kredi müşterisi olan Şirket dışındaki üçüncü taraflara ödeme garantisi sunduğu diğer krediler ile alıcı statüsündeki Şirketin kredilendirilmesi suretiyle tedarikçilere ödeme yapılan tedarikçi finansmanı kredileri,
- TL cinsinden nakdi krediye dönüşen tazmin edilen gayri nakdi kredi bedelleri,
- Yeniden yapılandırma kapsamında olmayan ve sözleşme koşullarının değiştirilmesi suretiyle yenilenen ya da mevcut kredilerin kısmen veya tamamen yeniden finanse edilmesi için kullandırılan krediler hariç; yeniden yapılandırılan veya bu yeniden yapılandırmalar kapsamında kullandırılan krediler,
7. Kredilerin, bankaların yurt dışı şubeleri aracılığıyla yurt içi yerleşik Şirketlere kullandırılması durumunda da ilgili Karar hükümleri uygulanacaktır.
8. Bankalar için getirilen yükümlülüklerin aynısı 01.08.2022 tarihinden itibaren finansal kiralama, faktoring ve finansman kuruluşları için de geçerli olacaktır. Bu kuruluşların ticari müşterilerinin beyan ve taahhüt yükümlülükleri banka müşterileri gibi olacaktır.